معنای اسم سوره ها :
بسم الله الرحمن الرحیم
1- فاتحه: گشاینده
2- بقره: گاو ماده
3- آل عمران: خانواده حضرت عمران علیه السلام
4- نساء: زنان
5- مائده: سفره و خوان غذا
6- انعام: احشام و چهار پایان
7- اعراف: جائى است میان بهشت و جهنم
8- انفال: غنائم ؛غنیمت
9- توبه: بازگشت
10- یونس: نام یکى از پیامبران
11- هود: نام یکى از پیامبران
12- یوسف: نام یکى از پیامبران
13- رعد: غرش آسمان و ابر
14- ابراهیم: نام یکى از انبیاء
15- حجر: نام سرزمین قوم ثمود
16- نحل: زنبور عسل
17- اسراء: حرکت شبانه
18- کهف: غار
19- مریم: مادر حضرت عیسى
20- طه: رمزى است خطاب به پیامبر اسلام صلی الله علیه وسلم
21- انبیاء: پیامبران
22- حجّ: قصد و آهنگ و نام یکى از عبادات اسلامى که از فروع دین است
23- مؤمنون: ایمان آوردگان
24- نور: روشنایی و روشنی
25- فرقان: جدا کننده
26- شعراء: شاعران
27- نمل: مورچه
28- قصص: قصّه
29- عنکبوت: نوعی حشره
30- روم: نام کشورى است
31- لقمان:نام مردی حکیم که اصلش حبشی بوده و در روزگار داود می زیسته است
32- سجده: سجده کردن
33- احزاب: حزب ها و گروه ها
34- سبا: نام شهری که بلقیس دختر هدهاد در کشور یمن، پادشاه آن بود. او به عقد حضرت سلیمان علیه السلام در آمد
35- فاطر: شکافنده، پدید آورنده
36- یس: از حروف رمز قرآن و خطاب به پیامبر
37- صافّات: به صفّ کشیده ها
38- ص: از حروف مقطع رمز
39- زمر: جمع زمره: گروه ها و دسته ها
40- مؤمن: ایمان آورنده
41- فصّلت: بخش بخش و فصل فصل شده
42- شورى: مشورت و هم فکرى و نظر خواهى
43- زخرف: زینت و زیور
44- دُخان: دود
45- جاثیه: به زانو افتاده
46- احقاف: نام سرزمین قوم عاد در نزدیکى یمن
47- محمّد: صلی الله عیله وسلم[نام پیامبر بزرگ اسلام
48- فتح: پیروزى
49- حجرات: حجره ها و اطاق ها
50- ق: از حروف رمز اوائل سوره ها
51- ذاریات: پراکنده کنندگان
52- طور: نام کوهی که حضرت موسی برای مناجات با خدا به آنجا رفت
53- نجم: ستاره
54- قمر: ماه
55- رحمن: بخشنده
56- واقعه: پیش آمد، حادثه
57- حدید: آهن
58- مجادله: گفت و گو و جَدَل
59- حشر: بیرون آمدن، بر انگیخته شدن
60- ممتحنه: زن امتحان شده
61- صفّ: ردیف و صفّ
62- جمعه: یکی ازایام هفته
63- منافقون: دو چهره ها
64- تغابن: گول خوردگى و حسرت و خسران
65- طلاق: رها ساختن و طلاق دادن زن
66- تحریم: حرام و ممنوع ساختن
67- ملک: فرمانروائى
68- قلم: وسیله نوشتن
69- حاقّه: آن چه سزاوار و مسلم و حقّ است
70- معارج : نردبان ها، رتبه هاى بالا برنده
71- نوح: از پیامبران بزرگ
72- جن: موجودى نامرئى با ویژگیهائى عجیب
73- مزمّل: گلیم به خود پیچیده
74- مدثّر: جامه به خود پیچیده
75- قیامت: برخاستن
76- دهر: روزگار، دوران
77- مرسلات: فرستاده شده ها
78- نبا: خبر
79- نازعات: آنها که از روى قوت مى کشند
80- عبس: چهره در هم کشید
81- تکویر: هم پیچیده شدن
82- انفطار: شکافته شدن
83- مطففین: کم فروشان
84- انشقاق: دو شقه شدن و شکاف برداشتن
85- بروج: برج ها
86- طارق: ستاره ظاهر شونده
87- اعلى: برتر
88- غاشیه: فرا گیرنده
89- فجر: سپیده دم
90- بلد: شهر
91- شمس: خورشید
92- لیل: شب
93- ضحى: نور و روشنائى
94- انشراح: گشاده شدن، وسیع شدن
95- تین: انجیر
96- علق: خون بسته، زالو، کرم
97- قدر: اندازه، سنجش، ارزش
98- بیّنه: دلیل روشن و حجت آشکار
99- زلزال: لرزش و زلزله
100- العادیات : دوندگان
101- قارعه: کوبنده
102- تکاثر: افتخار به زیادى ثروت و عزّت
103- عصر: زمان، بعد از ظهر، فشار و ...
104- همزه: عیب جو و طعنه زن
105- فیل: نوعی حیوان
106- ایلاف: الفت دادن
107- ماعون: ظرف غذا
108- کوثر: خیر فراوان
109- کافرون: کافرها
110- نصر: یارى
111- تبّت: شکسته باد
112- اخلاص : خالص کردن
113- فلق : صبح
114- ناس: مردم
سؤال 539: آیا گناهان در موجودات نیز اثر می گذارند؟ برای نمونه خسوف و کسوف نیز مربوط به اعمال بندگان است؟
جواب: هر پر کاهی که در ته چاهی حرکت می کند، موج بر می دارد و تا به آسمان ها اثر دارد. خداوند متعال می فرماید:
و لو ان اهل القری آمنوا و اتقوا لفتحنا علیهم برکت من السماء و الارض(707)
و اگر مردم آبادی ها ایمان آورده و به تقوا گرایند، قطعا برکاتی از آسمان و زمین بر ایشان می گشاییم.
از این آیه ی شریفه استفاده می شود که تقوا در جلب خیرات و نزول برکات، و گناهان در رفع و منع آن ها اثر دارند، بنابر این در کسوف خورشید و خسوف ماه نیز که از جمله خیرات و برکات هستند، اثر دارند. علمای نجوم نوشته اند: خسوف تا سه ماه در موجودات از قبیل نباتات و حیوانات اثر بد می گذارد و به حال آن ها ضرر دارد، چه رسد به گرفتگی خورشید با آن فوایدی که نور خورشید برای موجودات دارد.
سؤال 540: در دعای کمیل می خوانیم:
اللهم اغفرلی الذنوب التی تهتک العصم، اللهم اغفرلی الذنوب التی تنزل النقم.(708)
خداوندا! گناهانی را که پردها را می درد بر من ببخشای. خدایا، گناهانی را که عذاب ها را نازل می کند بر من بیامرز.
آیا از این جملات استفاده می شود که هر کدام از گناهان اثر خاصی دارند؟
جواب: بله، چنان که گناهان با هم فرق دارند، تبعات و آثار آن ها نیز فرق دارند، و هر گناهی اثر خاصی دارد که در دعا به بعضی از آن ها اشاره شده است.
سؤال 538: مراحل توبه چیست؟
جواب: توبه دو بازگشت از خداوند متعال به بنده و یک بازگشت از بنده به سوی خداوند سبحان است. نخست خداوند به بنده توبه و رجوع نموده و او را متوجه گناهش می کند، سپس بنده به سوی خداوند توبه و بازگشت می کند، آن گاه خداوند با مغفرت به سوی بنده رجوع نموده و توبه ی او را می پذیرد و او را می آمرزد. خداوند سبحان می فرماید:
لقد تاب الله النبی و المهجرین و الانصار... ثم تاب علیهم لیتوبوا ان الله هو التواب الرحیم(706)
به یقین خدا به پیامبر و مهاجران و انصار رجوع نمود... پس خدا به آنان توفیق توبه داد، تا توبه کنند، بی تردید خدا توبه پذیر و مهربان است.
سوال:
چرا امام زمان(ع) روز جمعه ظهور خواهند کرد؟
*پاسخ:
در بعضی از روایات اشاره شده است که ظهور در روز جمعه واقع میشود. در روایتی از امام صادق(ع) نقل شده است:
قائم ما اهل بیت، در روز جمعه ظهور میکند. و در برخی از روایات روز شنبه به عنوان روز ظهور ذکر شده است. در روایتی از امام باقر(ع) نقل شده است: قائم(ع) در روز شنبه که روز عاشورا است قیام میکند.برخی از محققین گفته اند که ممکن است این دو روز به دو مرحله از قیام حضرت اشاره داشته باشد. و برخی روایت روز جمعه را از لحاظ سند آن معتبر تر دانسته اند.
پس در مورد «روز ظهور» روایات مختلفی وجود دارد؛ برخی روز جمعه، بعضی روز شنبه و در بعضی دیگر روز عاشورا به عنوان روز ظهور مطرح شده است.البته بعضی از روایات قابل جمع است، برای مثال روز عاشورا روز شنبه هم باشد؛ چنان که در روایتی از امام باقر(ع) نقل شده است: «کأنی بالقائم یوم عاشورا یوم السبت قائماً بین الرکن و المقام»؛ «گویا قائم را میبینیم روز عاشورا ـ که روز شنبه است ـ بین رکن و مقام ایستاده است».(بحار الانوار، ج52، ص29، ج30).
شاید علت ظهور امام زمان در روز جمعه شرافت این روز در بین دیگر ایام هفته باشد.
از برخی روایت استفاده میشود چون پیامبر اکرم(ص) از نظر زمانی جلوتر از همه معصومان(ع) هستند، شنبه به او تعلق دارد و حضرت امام عصر(عج) عقبتر از همه است، لذا جمعه به او تعلق دارد. چون روز جمعه متعلق به آن بزرگوار است و روز بزرگی میباشد، ظهور حضرت در آن روز اتّفاق میافتد.
سیّد بن طاووس در کتاب جمال الأسبوع گفته است: ابن بابویه(ره) به طور مستند از شخصی به نام سقربن ابی دلف روایت کرده است: وقتی متوکّل عباسی، حضرت امام علی النقی(ع) را به سامرا طلبید و او را زندانی کرد رفتم که حضرت را زیارت کنم. عرض کرد: از رسول خدا(ص) روایت شده است: یابن رسول اللَّه لا تعادوا الأیّام فتعادیکم؛ با روزها دشمنی نکنید که با شما دشمنی خواهند کرد. معنای این حدیث را نفهمیدیم. لطفاً راهنمایی ام کنید.
حضرت فرمود: مراد از ایّام ما هستیم. شنبه به اسم حضرت رسول خدا است. یکشنبه امیرالمؤمنان. دوشنبه حسن و حسین(ع). سه شنبه به امام سجّاد و امام باقر و امام صادق(ع). چهارشنبه امام موسی کاظم و حضرت رضا و حضرت امام جوادالائمه و خود من. پنجشنبه به فرزندم امام حسن عسکری(ع) و جمعه متعلق به فرزند فرزندم حضرت مهدی امام زمان(عج) است.(محدث قمی، مفاتیح الجنان، ص 97، انتشارات نبوی)
سوال:
*آیا قبل از حضرت آدم انسان های دیگری بودند؟ آیا تمدن داشتند؟
*پاسخ:
?روایات متعددی درباره انسان هایی قبل از حضرت آدم (ع) داریم که به وجود انسان هایی قبل از حضرت آدم دلالت می کند.
*امام صادق(ع) فرموده اند: شاید شما گمان میکنید که خدای عزّ وجلّ غیر از شما هیچ بشر دیگری را نیافریده است. نه، چنین نیست؛ بلکه هزار هزار آدم آفریده که شما از نسل آخرین آنها هستید.[1]
*همچنین امام باقر(ع) فرموده اند: خدای عز وجل از روزی که زمین را آفریده، هفت عالم را در آن خلق (و سپس منقرض کرده است) که هیچ یک از آن عوالم از نسل آدم ابوالبشر نبودهاند و خدای تعالی همه آنها را ازپوسته روی زمین آفرید و نسلی را بعد از نسل دیگر ایجاد کرد و برای هر یک، عالمی بعد از عالم دیگر پدید آورد تا در آخر، آدم ابوالبشر را بیافرید و ذریه اش را از او منشعب ساخت...[2]
*همچنین بعضی از مفسرین در ذیل آیه مربوط به اعتراض فرشته ها به خلقت انسان، احتمال علم فرشته ها، از سابقه موجودات قبلی ساکن در زمین سخن گفته اند:
*«قالُوا أَ تَجْعَلُ فیها مَنْ یُفْسِدُ فیها وَ یَسْفِکُ الدِّماءَ[بقره/30] گفتند: در آنجا مخلوقى پدید مى آورى که تباهى کنند و خونها بریزند؟»
*در تفسیر نمونه می نویسد: «بعضى دیگر از مفسران معتقدند پیشگویى فرشتگان بخاطر آن بوده که آدم نخستین مخلوق روى زمین نبود، بلکه پیش از او نیز مخلوقات دگرى بودند که به نزاع و خونریزى پرداختند پرونده سوء پیشینه آنها سبب بدگمانى فرشتگان نسبت به نسل آدم شد!»[3]
*بنابراین از منظر دینی مسلم است که قبل از حضرت آدم (ع) انسان های دیگری بر روی کره زمین زندگی می کرده اند. اما درباره جزئیات زندگی آنها، باید دقت کنیم که این مسائل، یکی از مصادیق غیب است و ما به آن دسترسی نداریم. و نمی توانیم همه جزئیات را کشف کنیم. و باید به همان مقداری که در روایات بیان شده است، بسنده کنیم. یکی از مصادیقی که در روایات راجع به آن صحبت شده است، نسناسان است. که قبل از خلقت حضرت آدم (ع) نسل آن ها نابود می شود.
*حضرت علی (ع) می فرمایند: وقتى که خداى متعال اراده کرد که خلقتى را به دست قدرت خود ایجاد کند، و این امر بعد از گذشت هفت هزار سال از خلقت جنّ و نسناس در زمین بود، آنگاه خداوند از طبقات آسمانها پرده برداشت و به ملائکه فرمود: به زمین بنگرید و اهل آن از جنّ و انس را ببینید، پس وقتى که نگاه کردند و اعمال معصیت آمیز آنها را دیدند، بر ایشان بسیار دشوار بود، آن وقت گفتند: پروردگارا تو عزیز و قادرى و اینها خلق ضعیف تو هستند که با روزى تو زندگى مىکنند ولى تو را نافرمانى و معصیت مى نمایند و تو از آنها انتقام نمى گیرى، وقتى که پروردگار سخن آنان را شنید فرمود: من مىخواهم در زمین جانشینى قرار دهم که حجت من در زمین من باشد، ملائکه گفتند: تو منزّهى از اینکه در زمین موجودى را بیافرینى که همان طور که جنّیان در زمین فساد مى کردند، در آن فساد و و خونریزى کنند، پس این خلیفه را از ما قرار بده چون ما تو را معصیت و نافرمانى نکرده و تو را به ستایشت تسبیح مىگوئیم و تقدیس مى نمائیم، آنگاه خداى عزّ و جل فرمود: همانا من چیزى را مى دانم که شما نمى دانید، اراده کرده ام که به دست قدرت خود خلقى را بیافرینم، و از ذریّه او پیامبران و بندگان صالح و امامان هدایت یافته اى قرار دهم و آنها را جانشینان خود بر خلقم در زمین قرار دهم و زمین خود را از لوث نسناس پاکیزه سازم و جنّیان عصیانگر را منتقل کرده و آنها را در هوا و در اقطار زمین سکونت دهم و بین آنها و خلقم حجابى قرار دهم.[4]
*نکته ای که باید به آن توجه داشت اینکه انسان های امروزی همه از نسل حضرت آدم (ع) هستند هیچ ربطی به نسل های قبلی انسان ها ندارد. و ظاهر آیات قرآنی به خوبی این مطلب را نشان می دهد. که در موارد مکرر انسان ها را با تعبیر "بنی آدم: خطاب قرار داده است:
*«یا بَنِی آدَمَ [اعراف/27] ای فرزندان آدم!»
*و اینکه حضرت آدم (ع) نیز به نسل های قبلی ربطی ندارد و مستقل از آنها خلق شده است، نیز مطلبی روشن است. از جمله دلایل آن اینکه در آیه ذیل به عدم وجود پدر برای حضرت آدم (ع) و خلق آن از خاک اشاره می کند:
*«إِنَّ مَثَلَ عیسى عِنْدَ اللَّهِ کَمَثَلِ آدَمَ خَلَقَهُ مِنْ تُرابٍ ثُمَّ قالَ لَهُ کُنْ فَیَکُونُ[آل عمران/59] مَثَل عیسى در نزد خدا، همچون آدم است که او را از خاک آفرید، و سپس به او فرمود: «موجود باش!» او هم فوراً موجود شد.»
[1]. کتاب توحید، ج 1، ص 277.
[2]. خصال، ج 2، ص 652، ح 54.
[3]. تفسیر نمونه، ج1، ص: 174.
[4]. علل الشرائع، ج1، ص: 105.
پاسخ به سه سوال:
1- آیا ممکن است در دوران غیبت ، با امام زمان (علیه السلام) دیدار داشته باشیم؟ ( پاسخ صفحه 18)
2- دیدار با حضرت مهدی نصیب چه کسانی شده و چگونه رخ می دهد؟( پاسخ صفحه 19 )
3- آیا می توان سخن افرادی را که ادعا دارند امام زمان (عج) را درخواب یا بیداری ملاقات کرده اند پذیرفت؟ ( پاسخ صفحه 20)
***************
( لازم به ذکر است جهت بزرگ نمایی مطالب و مطالعه دقیق تر بر علامت + کلیک کنید.)
و در صورت تمایل به کپی کردن
هریک از صفحات نشریه می توانید از ابزار کوشه
سمت راست نشریه، پرینت تهیه نمایید.